یائسگی و علایم آن چیست؟
یائسگی (منو پوز) یک مرحله طبیعی در زندگی زنان است که به معنای پایان دوران حیض (قاعدگی) است. در این دوران، تولید هورمون‌های تخمک‌زایی کاهش میابد و حیض متوقف میشود.
این تغییرات هورمونی باعث بروز علائم مختلف در بسیاری از زنان میشود. علائم یائسگی ممکن است در هر زنی متفاوت باشند و شدت آنها نیز متغیر باشد.
علائم در یائسگی:
برخی از علائم یائسگی عبارت‌اند از:
هایپرهیدروزیس: این علامت به معنای شدت بیش از حد تعرق در شب است (تعرق شبانه). ممکن است شب‌ها به دلیل تغییرات هورمونی، زنان در طول یائسگی تعرق‌های شدیدی تجربه کنند.
دیسمنوره: توقف دوره‌های قاعدگی و متوقف‌شدن عادت‌های حیضی یکی از نشانه‌های عمده یائسگی است. البته، نوعی از دیس منوره به نام پریمناپوز نیز میتواند در مدت زمانی قبل از تمامی توقف دوره‌ها رخ دهد.
اختلالات خواب: برخی از زنان در طول یائسگی ممکن است مشکلاتی در خواب داشته باشند، مثلاً به دلیل تعرق شبانه و دیگر عوامل.
تغییرات خلقی: تغییرات مزاجی و افسردگی نیز معمولاً در این دوران مشاهده میشود. این تغییرات میتوانند به دلیل تغییرات هورمونی یا عوامل روان‌شناختی ایجاد شود.
چربی اضافی: یائسگی ممکن است با افزایش چربی در ناحیه شکم همراه باشد. این اتفاق به دلیل کاهش سطح هورمون‌های تخمک‌زایی و تغییرات متابولیسمی رخ میدهد.
خشکی و التهاب مهبل: کاهش هورمون‌های استروژن میتواند باعث خشکی مهبل و احتمال ابتلا به التهاب مهبلی شود.
کاهش دمای بدن: ممکن است دمای بدن زن در طول یائسگی کاهش یابد.
تغییرات در دستگاه ادراری: برخی از زنان در این دوران مشکلاتی نظیر ادرار رفتگی و نیاز به رفتن به دست‌شویی مکرر دارند.
کاهش دانش و تمرکز: برخی از زنان ممکن است در این دوران مشکلاتی در حافظه و تمرکز داشته باشند.
یائسگی و علائم از دیدگاه اسلام:
از دیدگاه اسلام:
در اسلام، یائسگی (منو پوز) به‌عنوان یک رویداد طبیعی در زندگی زنان شناخته شده است. همان‌طور که از دیدگاه طب مدرن توضیح دادیم، یائسگی به دلیل کاهش هورمون‌های تخمک‌زایی رخ میدهد و با توقف دوره‌های قاعدگی همراه است.
از نظر اسلام، این تغییرات طبیعی و قابل‌قبولی است و همانند دیگر مراحل زندگی، بخشی از طرح الهی است.
از این طریق، اسلام این اهمیت را به یائسگی میدهد که زنان باتجربه تر به این مرحله از زندگی خود با توجه به تجارب و حکمت‌های خودشان دست پیدا میکنند و نقش مهم خود در خانواده و جامعه را ایفا کنند.
یائسگی و علائم از دیدگاه طب سنتی:
از دیدگاه طب سنتی:
طب سنتی نیز مانند اسلام، یائسگی را به‌عنوان یک مرحله طبیعی و ارزشمند در زندگی زنان میبشناسد.
در این رویکرد، این دوره به‌عنوان تبدیل نقطه مثبتی در زندگی زنان نگاه میشود که با آن امکان تمرکز بر خود، کشف مهارت‌های جدید، و ارتقاء بهبودی روانی و روحی وجود دارد.
طب سنتی بر اهمیت تغذیه مناسب، استفاده از گیاهان دارویی، رعایت مثلث سلامت و اعمال سبک زندگی سالم در این دوران تأکید دارد. برخی از توصیه‌های طب سنتی برای کاهش علائم یائسگی شامل مصرف گیاهان خاص، تمرینات ورزشی مناسب، مراقبت از اعضای تناسلی و تغذیه مناسب(مثلث سلامت) هستند.
علایم شایع در یائسگی
کاهش میل جنسی
میگرن
افسردگی
علایم شایع در یاسگی:
در دوران یائسگی، برخی زنان ممکن است تغییراتی در جنسیت و سلامت عمومی خود را تجربه کنند. این تغییرات ممکن است شامل کاهش میل جنسی (لیبیدو)، افسردگی و میگرن باشد. در ادامه به هر یک از این عوارض یائسگی میپردازیم:
کاهش میل جنسی (لیبیدو):
هورمون‌های جنسی اصلی در زنان، یعنی استروژن و پروژسترون، در دوران یائسگی کاهش میابند. این تغییر هورمونی میتواند باعث کاهش میل جنسی و کاهش تمایل به فعالیت‌های جنسی شود. علاوه‌برآن، خشکی مهبل که در اثر کاهش هورمون‌ها به وجود میاید، میتواند تجربه رابطه جنسی را ناخوشایند کند.
افسردگی:
یائسگی ممکن است باعث افسردگی در برخی زنان شود. تغییرات هورمونی در این دوره، به‌خصوص کاهش استروژن، میتواند تأثیر مستقیم بر روی روان‌شناختی و خلق‌وخوی زنان داشته باشد و باعث احساس ناراحتی و افسردگی شود.
میگرن:
برخی زنان در دوران یائسگی ممکن است مبتلا به حملات میگرن شوند یا شدت حملات میگرنشان افزایش یابد. میگرن میتواند به‌صورت شدید سردرد، تهوع و حساسیت نسبت به نور و صدا ظاهر شود و به‌طورکلی کیفیت زندگی را تحت‌تأثیر قرار دهد.
نیاز به توجه به این موارد و مدیریت مناسب آنها وجود دارد. در مورد مشکلات جنسی و افسردگی، مشاوره و روش‌های درمانی میتواند به زنان کمک کند تا با این تغییرات روبرو شده و کیفیت زندگی بهتری داشته باشند. همچنین، مشاوره پزشکی و رعایت مثلث سلامت میتواند در روند بهبود و بازگشت به حالت سلامتی موثر باشد.
علل شروع یائسگی
علل به وجود آمدن یائسگی:
علل به‌وجودآمدن یائسگی (منو پوز) اصولاً به تغییرات هورمونی در بدن زنان مرتبط است. این تغییرات هورمونی در دوران یائسگی منجر به توقف دوره‌های قاعدگی و کاهش تولید هورمون‌های تخمک‌زایی میشود.
این تغییرات هورمونی عمدتاً به کاهش سطح هورمون‌های استروژن و پروژسترون مرتبط است.
علل اصلی به‌وجودآمدن یائسگی عبارت‌اند از:
کاهش تعداد تخمک‌ها: با پیشرفت سن، تعداد تخمک‌های موجود در تخمدان‌ها کاهش میابد. که این باعث کاهش تولید هورمون‌های تخمک‌زایی میشود.
کاهش حساسیت تخمدان‌ها به هورمون‌های تخمک‌زایی: در دوران یائسگی، تخمدان‌ها کمتر به هورمون‌های محرک‌های فولیکول‌ها حساسیت نشان میدهند که موجب کاهش تولید استروژن و پروژسترون میشود.
کاهش سطح هورمون‌های گیرنده (رسپتور) تخمک‌زایی در بافت‌ها: در یائسگی، سطح هورمون‌های گیرنده تخمک‌زایی در بعضی از بافت‌ها کاهش میابد که باعث کاهش اثرات هورمون‌ها در این مناطق میشود.
عوامل ژنتیکی: ژنتیک نقش مهمی در زمان ورود زنان به دوران یائسگی دارد. یعنی، ژنتیک هر زن ممکن است تعیین‌کننده‌ای در زمان و ویژگی‌های یائسگی او باشد.
سایر عوامل محیطی: عوامل محیطی مانند سبک زندگی، تغذیه، و شرایط استرسی نیز ممکن است در زمان ویژگی‌های یائسگی تأثیرگذار باشند.
همچنین تاثیرات ارثی: (موروثی) بودن زمان ورود به یائسگی (سن یائسگی) در خانواده‌ها ممکن است نقشی در زمان ورود زنان به این دوره را ایفا کند. مثلاً، اگر مادر یا خواهران زن در سن‌های زودتری به یائسگی رسیده‌اند، احتمالاً زن هم در سن‌های نسبتاً زودتر به یائسگی خواهد رسید. این موضوع همچنین نشان‌دهنده تأثیر ژنتیکی در یائسگی است.
علایم و نشانه های
یائسگی
MENOPAUSE
علل به وجود آمدن یائسگی:
همان‌طور که پیش‌تر ذکر شد، یائسگی یک فرایند طبیعی در زندگی زنان است و همه زنان از این دوره عبور میکنند.
اکثر زنان تا انتهای این دوره به طور طبیعی و بدون عوارض جدی آن را تجربه میکنند.
بااین‌حال، برخی از زنان ممکن است با برخی از علائم و عوارض مرتبط با یائسگی روبه‌رو شوند که میتوان با رویکردهای مدیریتی مناسب به آنها کمک کرد. برخی از عوارض معمول یائسگی عبارت‌اند از:
هایپرهیدروزیس (تعرق شبانه): تعرق شبانه و عرق‌ریزی شدید که ممکن است در طول یائسگی بروز کند و باعث اختلال در خواب و افزایش اضطراب شود.
دیس منوره: توقف دوره‌های قاعدگی و متوقف‌شدن عادت‌های حیضی.
اختلالات خواب: مشکلات در خواب و بیداری در طول شب به دلیل تعرق شبانه و اضطراب.
تغییرات مزاجی: تغییرات متناوب در مزاج، افسردگی، عصبانیت و اضطراب.
خشکی مهبل: کاهش هورمون‌های استروژن ممکن است باعث خشکی مهبل و عدم رطوبت مناسب شود.
چربی اضافی: کاهش هورمون‌های تخمک‌زایی میتواند باعث افزایش چربی در ناحیه شکم و سایر مناطق شود.
کاهش تمرکز و حافظه: برخی از زنان ممکن است مشکلاتی در تمرکز و حافظه داشته باشند.
افتادگی عضلات: کاهش هورمون‌های استروژن و پروژسترون میتواند باعث ضعف عضلات و افتادگی بافت‌های نرم شود.
کاهش تراکم استخوان: کاهش هورمون‌های تخمک‌زایی میتواند باعث کاهش تراکم استخوان و افزایش خطر ابتلا به کمردرد و شکستگی استخوان شود.
اهمیت درک یائسگی:
درک یائسگی اهمیت بسیاری دارد و برخی از دلایل آن عبارتند از:
آگاهی از تغییرات طبیعی: درک یائسگی به زنان کمک میکند که با تغییرات هورمونی و فیزیولوژیکی طبیعی که در این دوره رخ میدهد، آشنا شوند. این آگاهی میتواند باعث کاسته شدن اضطراب و نگرانی‌های ناشی از تغییرات یائسگی شود.
بهبود کیفیت زندگی: با درک بهتر از یائسگی، زنان میتوانند اقدامات مناسبی را برای مدیریت علائم و عوارض مرتبط با آن انجام دهند. این اقدامات میتوانند بهبود کیفیت زندگی و رضایتمندی از این دوره زندگی را ارتقاء دهند.
استفاده از رویکردهای مدیریتی: با درک یائسگی، زنان میتوانند از روش‌ها و رویکردهای مدیریتی مختلفی استفاده کنند تا با علائم یائسگی مانند تعرق شبانه، خشکی مهبل و تغییرات مزاجی مقابله کنند. این مدیریت میتواند به کاهش تأثیرات منفی یائسگی کمک کند.
تصمیم‌گیری مناسب در مورد مدیریت یائسگی: با درک بهتر از یائسگی و عوارض مرتبط با آن، زنان میتوانند تصمیم‌های مناسب‌تری در مورد مدیریت آن بگیرند. این تصمیم‌گیری ممکن است شامل استفاده از درمان‌های طبیعی (طب سنتی)، رعایت مثلث سلامت، تغییرات در سبک زندگی و مصرف مکمل‌های مرتبط با یائسگی باشد.
تأثیر در خانواده و اجتماع: زنان میتوانند با درک بهتر یائسگی، تأثیرات این دوره بر خانواده و اجتماع را هم مدیریت کنند. آگاهی از یائسگی میتواند به همسران و اعضای خانواده کمک کند که درک بهتری از تغییرات زن در این دوره داشته باشند و از این طریق، پشتیبانی بهتری به زنان عرضه کنند.
