چرا اسپاسم می کنیم؟ (گرفتگی عضلانی)
عضلات، از دو نوع رشته تشکیل شده اند نام رشته های باریک آکتین و نام رشته های ضخیم میوزین است، هر رشته نازک از سه جزءِ اصلی اکتین رشته ای، تروپومیوزین و تروپونین تشکیل شده است و هر رشته ضخیم دارای دم های عصا مانندی است که دستۀ این عصاها به سمت بیرون برجستگی پیدا کرده است، روی رشته های نازک یا آکتین ها نقاطی وجود دارد که به آنها نقاط فعال گفته می شود و سر عصاها با واسطه عمل انرژی بر یون کلسیم (Ca++) به این نقاط متصل می گردد و سپس با حرکت سر بازوها رشته های نازک و ضخیم به سمت یک دیگر حرکت می کنند و انتهاها به هم نزدیک می شوند و انقباض عضلانی رخ می دهد، حال برای شل شدن عضله لازم است انرژی بصورت مولکول ای تی پی مصرف شود تا سر عصاهای رشته های میوزین از نقاط فعال رشته های آکتین جدا شوند و عضله به حالت اولیه خود باز گردد بنابراین اگر ای تی پی یا منبع مولکولی انرژی سلولها به اندازۀ کافی موجود نباشد عضله در همان حالت انقباض به مدت طولانی باقی می ماند و شل نمی شود در نتیجه خون نمی تواند به راحتی وارد این بافت سفت شده بشود و نرسیدن خون به بافت ایجاد حالتی شبیه ایسکمی (کمبود اکسیژن) قلبی می کند و درد وحشتناکی ایجاد می کند، این حالت در هنگام شنا در آب سرد و ورزش های سنگین ممتد و طاقت فرسا در عضلات به علت کمبود ای تی پی و انرژی سلولی فراوان اتفاق می افتد و گاهاً گرفتگی عضلۀ پشت ساق پا و قفل شدن انگشتان دست ها و پاها از همین نوع است که تماماً در اثر کمبود انرژی و ای تی پی سلولی است
این همان اتفاقی است که در جسد اتفاق می افتد یعنی وقتی فردی می میرد چون دیگر سلولها انرژی تولید نمی کنند تمام عضلات در حالت انقباض شدید باقی می مانند و بدن مرده مثل چوب خشک می شود که البته به تدریج با تخریب پس از مرگ سلولها حالت شلی ثانویه بروز می نماید
بنابراین برای پیشگیری و درمان اسپاسم و گرفتگی عضلات لازم است مثلث سلامت بطور کامل رعایت گردد و در درمان بیماری اسپاسم و گرفتگی عضلانی هم از گرم کردن موضع اسپاسم و ماساژ ملایم با روغن های گرم مثل: روغن زیتون و روغن سیاه دانه و همچنین از بادکش گرم و خشک ناحیه درگیر استفاده شود
دکتر حسن اکبری
متخصص و دانشیار آسیب شناس سلولی
محقق ومدرس طب اسلامی ایرانی
