استان سیستان و بلوچستان به دلیل موقعیت جغرافیایی خاص و اقلیم گرم و خشک خود، زیستگاه گونه‌های گیاهی منحصر به فردی است که بسیاری از آن‌ها در طب سنتی ایران کاربردهای درمانی گسترده‌ای دارند. این گیاهان به دلیل سازگاری با شرایط سخت محیطی، خواص دارویی خاصی دارند و نقشی اساسی در چرای دام‌ها و اقتصاد محلی ایفا می‌کنند.

1. پوشش گیاهی طبیعی
گز روغن (مورینگا): در مناطق گرم و خشک زاهدان و ایرانشهر، این گیاه به دلیل خواص آنتی‌اکسیدانی و ضدالتهابی برای تقویت سیستم ایمنی و درمان بیماری‌های مفصلی استفاده می‌شود.
حنا: در مناطق گرم‌تر چابهار و کنارک، برگ‌های این گیاه برای درمان بیماری‌های پوستی و خنک‌سازی پوست کاربرد دارند.
کُنار (سدر): در نواحی جنوب استان یافت می‌شود و از برگ‌های آن برای پاکسازی پوست و تقویت مو استفاده می‌شود.

2. گیاهان مرتعی
آویشن سیستانی: این گیاه در ارتفاعات شمالی استان رشد می‌کند و برای درمان عفونت‌های تنفسی و گوارشی استفاده می‌شود.
درمنه بلوچ: در دشت‌های خشک استان یافت می‌شود و خاصیت ضدعفونی‌کننده و ضدباکتریایی دارد که در بهبود زخم‌ها مؤثر است.

3. پوشش گیاهی زراعی و باغی
خرما: باغات خرما در نواحی گرمسیری مانند بمپور گسترده‌اند و علاوه بر مصرف غذایی، شیره خرما برای تقویت قلب و درمان کم‌خونی استفاده می‌شود.
چای ترش (چای قرمز): در مناطق چابهار کشت می‌شود و برای کاهش فشار خون و بهبود عملکرد کبد مفید است.

4. گیاهان دارویی خاص و بو
میاشنه: در ارتفاعات کوه‌های تفتان، این گیاه برای درمان سرفه و مشکلات ریوی استفاده می‌شود.
خرگوشک: در مناطق خشک و بیابانی استان رشد کرده و دمنوش آن برای آرامش‌بخشی و کاهش استرس مفید است.
پَرتولَک (خرفه): در زمین‌های کم‌آب و شور استان به‌وفور دیده می‌شود و خاصیت ضدالتهابی و تقویت‌کننده کبد دارد.

5. اهمیت پوشش گیاهی سیستان و بلوچستان

 پوشش گیاهی این استان نه تنها نقش مهمی در تأمین علوفه و چرای دام‌ها دارد، بلکه با خواص دارویی متنوع، پتانسیل بالایی برای صادرات و تولید محصولات درمانی و آرایشی دارد. تحقیقات علمی و توسعه زیرساخت‌های فرآوری گیاهان دارویی می‌تواند به اقتصاد منطقه کمک شایانی کند.

نتیجه‌گیری:
 استان سیستان و بلوچستان با پوشش گیاهی منحصر به فرد خود، بخش مهمی از تنوع زیستی ایران را تشکیل می‌دهد. معرفی این گیاهان به بازارهای داخلی و خارجی می‌تواند زمینه‌ساز توسعه پایدار در این منطقه باشد.