مقدمه:
سوختگی یکی از شایعترین مشکلات پوستی است که اغلب به دلیل تماس باحرارت، مواد شیمیایی یا تشعشعات ایجاد میشود. این وضعیت میتواند منجر به آسیبهای جدی در پوست شده و نیاز به مراقبت و درمان داشته باشد. طب سنتی با برخورده با این مشکل از تجربیات بسیاری برخوردار است و درمانهایی مؤثر و طبیعی را ارائه میدهد. در این مقاله، به بررسی بهترین درمانهای طب سنتی برای سوختگی و اشتباهات رایج در درمان آنها میپردازیم.
سوختگی چیست؟
سوختگی یک نوع آسیبپذیری پوستی است که به دلیل تماس باحرارت، مواد شیمیایی، تشعشعات، یا مواد معدنی نارسانا ایجاد میشود. این آسیب ممکن است از یک سطح کوچک و خفیف تا سوختگیهای جدی و عمیق باشد. تندرستی و جوابدهی به درمان در صورت سوختگی، به میزان عمق و میزان ضرر به بافتهای پوستی بستگی دارد.
سوختگی یکی از شایعترین حوادثی است که ممکن است در حین انجام فعالیتهای مختلف در روزهای عادی خود در معرض آن قرار بگیریم، نکته مهم این است که شما میتوانید اکثر سوختگیهای درجه یک و سوختگیهای درجهدو که قطر آنها کمتر از ۳ اینچ است را درمان کنید. در خانه با استفاده از تعدادی درمان خانگی، در حالی که سوختگیهای با درجه بالا نیاز به درمان توسط پزشک دارند.
سوختگیها معمولاً به سه دسته تقسیم میشوند:
سوختگی درجه اول (Superficial):
تحتانی و سطحی است، با تحمل درد ملایم و قرمزی پوست. مثال: سوختگی نسبت به نور خورشید.
سوختگی درجه دوم (Partial Thickness):
تقسیم به دو زیرگروه: درجه دوم آ (Partial Thickness Type A) که با درد، قرمزی، و حساسیت در برابر لمس مشخص میشود و درجه دوم ب (Partial Thickness Type B) که شامل سوختگیهای با حوضچههای حاوی مایع است.
سوختگی درجه سوم (Full Thickness):
بهصورت عمقی به لایههای پایینتر پوست گسترشیافته و ممکن است باعث تخریب تمام ضخامت پوست شود. این نوع سوختگی نیازمند درمان جدی و ممکن است باعث بازگشت عمیقترین احساسات (مانند درد) شود.
بهترین درمان های طب سنتی وخانگی برای سوختگی
سوختگیهای خفیف معمولاً حدود یک یا دو هفته طول میکشد تا کاملاً بهبود یابند و معمولاً باعث ایجاد اسکار نمیشوند. هدف از درمان سوختگی کاهش درد، جلوگیری از التهاب و بهبود سریعتر پوست است:
آب سرد :
اولین کاری که باید هنگام سوختگی جزئی انجام دهید این است که آب سرد (نه یخ) را به مدت حدود 20 دقیقه روی ناحیه سوختگی قرار دهید، زیرا ممکن است به درمان سوختگی کمک کند.
کمپرس سرد:
کمپرس سرد یا یکپارچه تمیز و مرطوب روی ناحیه سوختگی به تسکین درد و تورم کمک میکند. میتوانید در فواصل زمانی بین ۵ تا ۱۵ دقیقه فشار وارد کنید. سعی کنید از کمپرس سرد بیش از حد استفاده نکنید؛ زیرا ممکن است باعث تحریک بیشتر سوختگی شود.
پمادهای آنتیبیوتیک:
پمادها و کرمهای آنتیبیوتیک به جلوگیری از عفونت کمک میکنند. کافی است یک پماد ضدباکتری را روی محل سوختگی بمالید و روی آن را با گچ، باند یا پارچه استریل و غیر نازک بپوشانید.
درمان با روغن کنجد:
روغن کنجد ممکن است برای سوختگیها مفید باشد. روغن کنجد دارای خواص ضدالتهابی، آنتیاکسیدانی، و مرطوبکننده است که میتواند به تسریع فرایند بهبودی و کاهش التهاب در مناطق سوخته کمک کند.
نحوه استفاده:
روغن کنجد خالص:میتوانید روغن کنجد خالص را بهصورت مستقیم بر روی سوختگیها مالیده یا بهآرامی ماساژ دهید. این کار به مرطوب کردن پوست و کاهش خشکی و التهاب کمک میکند.
ترکیب با عسل:ترکیب روغن کنجد با عسل نیز میتواند بهعنوان یک درمان طبیعی برای سوختگیها مورداستفاده قرار گیرد. میتوانید یک قاشق روغن کنجد با یک قاشق عسل را ترکیب کرده و به محل سوختگی مالیده یا آن را بهعنوان یک کمپرس استفاده کنید.
ترکیب با آلوئهورا:افزودن یک قاشق روغن کنجد به ژل آلوئهورا نیز میتواند خواص آنتیاکسیدانی و التیام بخشی این ترکیب را افزایش دهد. این مخلوط را بهآرامی بر روی سوختگیها مالیده یا بهصورت کمپرس استفاده کنید.
آلوئه ورا :
مطالعاتی که اغلب بهعنوان “گیاه سوختگی ” توصیف میشود، شواهدی را نشان میدهد که آلوئهورا در بهبود سوختگیهای درجه یک تا دو مؤثر است. آلوئهورا ضدالتهاب است، گردش خون را تقویت میکند و رشد باکتریها را مهار میکند.
لایهای از ژل آلوئهورا خالص گرفته شده از برگ آلوئهورا را مستقیماً روی ناحیه آسیبدیده بمالید. اگر آلوئهورا را از فروشگاه خریداری میکنید، مطمئن شوید که حاوی درصد بالایی از آلوئهورا است و از محصولاتی که حاوی مواد افزودنی، بهویژه رنگها و رنگها هستند، خودداری کنید.
تخم کدو:
رنده کردن کدو و قرار دادن پیازهای نرم حاصله بر روی سوختگیها میتواند به کاهش التهاب و درد کمک کند
عسل:
جدا از طعم لذیذش، عسل ممکن است به التیام سوختگیهای جزئی در صورت استفاده موضعی کمک کند، زیرا عسل به طور طبیعی ضدالتهاب، ضدباکتری و ضدقارچ است.
عسل دارای خواص ضدمیکروبی و التیامبخش است. لایهنازکی از عسل را بر روی سوختگیها قرار داده و پوست را پوشانده، میتوانید تأثیرات مثبتی را مشاهده کنید.
درمان هایی که باید از آنها اجتناب کرد
خمیردندان: هرگز خمیردندان را روی محل سوختگی قرار ندهید. این یکی دیگر از داستانهای عامیانه است که هیچ مدرکی برای اثبات آن ندارد.
برف: یخ و آب بسیار سرد میتواند باعث تحریک بیشتر ناحیه سوختگی شود و یخ در صورت استفاده نادرست ممکن است باعث سوختگی سرد شود.
استفاده از یخ مستقیماً:استفاده مستقیم از یخ بر روی پوست سوخته ممکن است باعث آسیب به بافت پوستی شود. بهتر است از یک دستگاه حوله یا کیسه یخ استفاده کنید.
استفاده از مواد شیمیایی:از استفاده از محصولات شیمیایی حاوی مواد اضافی پرهیز کنید. این مواد ممکن است حساسیت پوست را افزایش دهند.
خراشیدن پوست:خراشیدن پوست سوخته ممکن است باعث عفونت و تشدید درد شود. پوست را بادقت تمیز کنید و از خراشاندن پوست پرهیز کنید.
استفاده از مواد عطری:مواد عطری ممکن است تحریککننده باشند و حساسیت پوست را افزایش دهند. از محصولات بدون عطر استفاده کنید.
استفاده از مقادیر زیاد:استفاده از مقادیر زیادی از هر ترکیب ممکن است بهجای کمک بهبودی، به پوست آسیب برساند. رعایت تعداد و مقدار مناسب بسیار حائز اهمیت است.
استفاده از مواد حساسیتزا:برخی افراد ممکن است حساسیت به برخی مواد داشته باشند. پیش از استفاده، تست حساسیت را انجام دهید و از موادی که برای شما مشکل ایجاد میکنند، پرهیز کنید.
عدم مشاوره با پزشک:در صورت سوختگی شدید یا درصورتیکه علائم تشدید یافت، بهتر است با پزشک مشورت کنید. نظر پزشک میتواند در تشخیص و درمان بهتری کمک کند.
کره:
از کره برای سوختگی استفاده نکنید. هیچ مدرکی دال بر اثربخشی کره بهعنوان درمانی برای سوختگی وجود ندارد. علاوه بر این، ممکن است وضعیت سوختگی شما را بدتر کند، زیرا کره گرما را حفظ میکند و همچنین ممکن است حاوی باکتریهای مضری باشد که میتوانند پوست سوخته را آلوده کنند.