نمک خوب یا بد ؟
امروزه مناقشه ی بزرگی بر سر نمک در محافل پزشکی در جریان است که بسیاری از آنها به علت عدم شناخت کافی از نمک می باشد. در حال حاضر نمکی که در بازار به عنوان نمک خوراکی در دسترس مردم است به علت تصفیه صنعتی صرفا دارای سدیم و کلر است و در صورتی که به آن ید هم اضافه شده باشد دارای ید نیز می باشد. مسلما آنچه در کتب پزشکی مدرن در مضرات نمک به رشته تحریر در آمده است در خصوص همین نمک صنعتی تصفیه شده است. در حالی که آنچه در طب اسلامی- ایرانی در مزایای نمک صحبت شده، در مورد نمک صنعتی نیست و در مورد نمک بافری شده طبیعی است، ما در هوای تنفسی هم همین حالت بافری و تعادل را داریم و اگر بخواهیم صرفا از اکسیژن خالص استفاده کنیم قطعا ریه های خود را از دست خواهیم داد.
در روایتی حضرت رسول اکرم (ص) فرمودند: هر کس قبل و بعد از غذا نمک بخورد خداوند سیصد و سی نوع بلا را که کمترین آنها جذام است از او بر طرف می فرماید و یا در روایت دیگر امام علی (ع) می فرمایند: هر کس غذا را با نمک آغاز کند هفتاد درد و دردهای دیگری که بجز خداوند کسی از آنها آگاهی ندارد را از خود دور می نماید، اگر بر سر سفره ای نمک نباشد ملائکه حاضر نمی شوند و صحت بدن وجود ندارد و سفره برکت نخواهد داشت
حال ببینیم نمک مفید که این همه تاکید بر مصرف آن شده چه نمکی است؟ نمک طبیعی که توسط بشر دستکاری نشده و در طبیعت وجود دارد مثل نمک دریا، که حاوی سدیم، کلر، پتاسیم، ید، منیزیم، روی و کلسیم به میزان لازم برای سلامت سلول های بدن است و با تعادل خود نه تنها مضر نیست بلکه مفید نیز هست. ولی نمک صنعتی که فقط حاوی سدیم، کلر و گاهی ید صنعتی است، برای سلول ها می تواند سمی باشد. اینکه در طول دهه های اخیر چگونه نمک مفید طبیعی ما مثل خیلی مواد غذایی دیگر توسط نوع صنعتی و مضر آن جایگزین شده است جزء اسرار می باشد و رد پای استعمار را شاید بتوان در این فرآیند ها جستجو کرد
به طور قطع مصرف نمک صنعتی موجب اختلال عملکرد سلولی و بروز بیماری های مختلف از جمله فشار خون می گردد. وجود یون هایی بجز سدیم و کلر در نمک طبیعی یک ترکیب متعادل و هماهنگ با نیاز طبیعی سلول های بدن ما فراهم می آورد در حالی که در نمک صنعتی این تعادل وجود نداشته و ترکیب زیان آوری به سلول ها تحمیل می گردد، بنابراین این طور نیست که الزاما صنعتی سازی مواد غذایی به نفع بشر باشد و در اکثر اوقات این کار به ضرر بشریت تمام شده است
یکی از موادی که در نمک صنعتی با تصفیه از نمک طبیعی جدا می شود و برای سلول ها بسیار ضروری است و نبودن آن موجب بیماری هایی مثل تشنج می گردد، یون منیزیم است و ماده دیگر که برای رشد سلول ها بخصوص در بچه ها لازم است عنصر روی می باشد که باز در روند تصفیه نمک به وسیله مواد شیمیایی از آن گرفته میشود. بنابراین طب اسلامی- ایرانی مصرف نمک طبیعی بخصوص نمک دریا را توصیه و از مصرف نمک های صنعتی و تصفیه شده نهی می نماید.
اختلال عبور الکترولیت ها از دیواره ی سلول با مصرف نمک تصفیه شده
در دیواره ی سلولهای بدن ما بر حسب نوع و عملکرد سلولها بین 300 تا 5000 عدد پمپ سدیم – پتاسیم وجود دارد که این پمپ ها با مصرف دائمی انرژی، یون های سدیم را از داخل سلول به سمت خارج و یون های پتاسیم را از سمت خارج سلول به سمت داخل هدایت می کنند، تا اینکه میزان یون سدیم در خارج سلول به 142 میلی اکروالان در لیتر و در داخل سلول به 10 میلی اکروالان در لیتر و همچنین میزان یون پتاسیم در خارج سلول به 4 میلی اکرولان در لیتر و میزان یون پتاسیم در داخل سلول به 140 میلی اکرولان در لیتر برسد. به علاوه با مکانیسم های جابجایی دیگر میزان یون کلر خارج سلول به 103 میلی اکروالان در لیتر و میزان یون کلر داخل سلول به 4 میلی اکی والان در لیتر می رسد. حال ببینیم وقتی نمک تصفیه شده بدون کلسیم، پتاسیم، منیزیم و … مصرف می شود، با افزایش ناگهانی سدیم و کلر خارج سلولی چه اتفاقی برای سلولها می افتد
چون پمپ های سدیم – پتاسیم باید یون سدیم را با مصرف انرژی از سلول خارج نمایند، لذا با افزایش یکباره ی یون سدیم در خارج سلول، میزان بیشتری انرژی برای غلبه بر گرادیان غلظت لازم می شود و در نتیجه احتباس نسبی یون سدیم داخل سلولی بوجود می آید و این احتباس اختلاف شارژ الکتریکی داخل و خارج سلولی را و نهایتاً عملکرد سلولی را مختل می نماید که خود می تواند منشأ بروز بسیاری از بیماریها در اعضای مختلف بدن باشد
بطور مثال؛ در مغز می تواند موجب کاهش آستانه تحریک پذیری شود و یا در سیستم عروقی موجب انقباض وسیع عروق محیطی و فشار خون شود، ولی وقتی فرد از نمک متعادل طبیعت استفاده می نماید، بعلت وجود سایر عناصر در کنار سدیم و کلر این اثرات سمی یون سدیم و کلر در خارج سلول تعدیل می گردد و سلولها در یک محیط متعادل می توانند به عملکرد طبیعی خود ادامه دهند، مسلماً هر جا بشر با دخالت های نابجای خود دست به تغییر شرایط طبیعی زده موجب بروز بیماریهای فراوانی در بدن شده است که از جمله می تواند چند نمونه را ذکر کرد
1- سفید کردن شکر سرخ که نزدیک ترین ترکیب به عسل است توسط اسید های قوی، که شکر سرخ دارویی را به شکر سفید سمی تبدیل می نماید
2- جدا کردن سبوس از آرد طبیعی سبوس دار که باعث کمبود ویتامین های گروه بی و بیشتر شدن احتمال اختلالات عصبی و همچنین بروز بیشتر بیماری دیابت می گردد.
3- تبدیل کردن نمک طبیعی دارای ید، روی، کلسیم، پتاسیم، منیزیم، سدیم و کلر به نمک تصفیه شده ی خالص حاوی سدیم و کلر و اضافه کردن ید صنعتی به آن!!؟ و تبدیل یک ماده ی ضروری و حیاتی سلولها به یک سم سلولی که در تمام کتب پزشکی و بر اساس تحقیقات برای سلامت سلولی مضر شناخته شده است
اختلال یون های خارج سلولی و مصرف نمک تصفیه شده
از آنجا که مصرف نمک تصفیه شده صرفآ حاوی سدیم و کلر خالص می باشد و افزودنی های صنعتی بعضآ مانند ید یا فلوئور به آن اضافه می شود، و یک ترکیب نامتعادل از نظر آنیونی و کاتیونی محسوب می گردد که توسط دستکاری انسان روی نمک طعام طبیعی صورت گرفته است، لذا می تواند به تعادل طبیعی محیط خارج و داخل سلولی صدمه وارد نماید و شاید راز اینکه در طب جدید نمک را بعنوان سم تلقی نموده اند همین نکته باشد چون در این زمانه تقریبآ در تمام جوامع از نمک صنعتی تصفیه شده به جای نمک طبیعی استفاده می شود، حال بیایید با هم یک مروری بر وضعیت سیستم های کنترلی الکترولیت های خارج و داخل سلولی داشته باشیم
در مورد سدیم خارج سلولی میزان طبیعی حدود 142 میلی مول در لیتر و بازه طبیعی آن از 138 تا 146 میلی مول در لیتر و میزان طیف قابل تحمل سلول در حدود 115 تا 175 میلی مول در لیتر است که در خارج از این میزان سلولها قادر به ادامه حیات نخواهند بود، یعنی اگر میزان سدیم خارج سلولی کمتر از 115 میلی مول در لیتر و یا بیشتر از 175 میلی مول در لیتر شود سلول خواهد مرد ولی این به آن معنی نیست که در داخل این طیف سلول ها آسیب نمی بینند، بلکه اگر میزان سدیم خارج سلولی از بازه 138 تا 146 میلی مول در لیتر خارج شود آسیب سلولی خواهیم داشت گرچه هنوز سلول زنده است و این آسیب سلولی می تواند به تدریج موجب اختلال عملکرد سلولی و در نتیجه اختلال عملکررد آن بافت و عضو شده و مثلآ سیستم عروق محیطی بدن را تحت تآثیر قرار داده و باعث بروز بیماری افزایش فشار خون گردد
در خصوص یون کلر خارج سلولی میزان نرمال حدود 108 میلی مول در لیتر و بازه ی نرمال حدود 103 تا 112 میلی یون در لیتر و میزان قابل تحمل برای ادامه ی حیات سلول بین 70 تا 130 میلی مول در لیتر می باشد یعنی اگر میزان یون کلر در محیط خارج سلولی کمتر از 70 یا بیشتر از 130 میلی مول در لیتر شود، سلول خواهد مرد، و باز این بدان معنی نیست که در خارج از این میزانها سلول آسیب نخواهد دید، بلکه در خارج از محدوده ی 103 تا 112 میلی مول در لیتر سلولها آسیب خواهند دید بنابراین وقتی ما نمک متعادل طبیعی را مصرف می کنیم که میزان کلر آن توسط سایر عناصر مثل پتاسیم، کلسیم، منیزیم و…. متعادل شده است با افزایش یکباره ی یون کلر در محیط خارج سلولی مواجه نخواهیم شد ولی مصرف نمک تصفیه شده ی دارای سدیم و کلر خالص، بدون تعادل و بدون کنترل کلر خارج سلولی را از طیف 103 تا 112 میلی مول در لیتر، خارج نموده و باعث آسیب سلولی می شود.
دکتر حسن اکبری
متخصص و دانشیار آسیب شناس سلولی
محقق و مدرس طب اسلامی – ایرانی
