مقدمه:
آبله‌مرغان یکی از بیماری‌های ویروسی است که به طور گسترده در جوامع مختلف، به‌ویژه در کودکان، رخ می‌دهد. این بیماری به طور معمول با ظاهری از آبله‌های قرمز و خارش‌آور در بدن همراه است. اگرچه در زمان حال واکسیناسیون گسترده‌ای برای جلوگیری از آبله‌مرغان صورت‌گرفته است، اما روش‌های درمانی سنتی نیز برای افرادی که از این بیماری رنج می‌برند، وجود دارد. در این مقاله، به بررسی آبله‌مرغان از منظر طب سنتی می‌پردازیم، از جمله علل، علائم و درمان‌های مورداستفاده در طب سنتی.
آبله‌مُرغان (Chickenpox)
آبله‌مرغان چیست؟
در طب سنتی، آبله‌مرغان به‌عنوان یک بیماری هوابرد شناخته می‌شود که از طریق سرفه و عطسه فرد مبتلا به‌سرعت از فردی به فرد دیگر منتقل می‌شود. دوره نهفتگی این بیماری، معمولاً حدود ۱۰ تا ۲۱ روز است و پس از آن، بثورات پوستی ظاهر می‌شوند. انتقال این بیماری به سایر افراد، از یک تا دو روز پیش از ظاهرشدن بثورات در فرد مبتلا تا زمانی که تمام ضایعات پوسته‌پوسته شوند، امکان‌پذیر است. ویروس همچنین می‌تواند از طریق تماس با تاول‌ها منتشر شود.
نشانه‌های آبله‌مرغان
نشانه‌های آبله‌مرغان ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- بثورات پوستی: بثوراتی که اغلب از قفسه سینه، پشت و صورت آغاز می‌شوند و سپس به بقیه اندام‌ها گسترش می‌یابند. این بثورات ممکن است به‌صورت تکی یا در گروه‌هایی در نقاط مختلف بدن ظاهر شوند.
- خارش: خارش سطحی و مزاحم پس از ظاهرشدن بثورات ممکن است رخ دهد و برای فرد مبتلا تحمیلی باشد.
- تب: معمولاً همراه با بروز بثورات پوستی، تبی که ممکن است متغیر از خفیف تا متوسط باشد، ظاهر می‌شود.
- حالت عمومی ناراحتی: شامل خستگی، سردرد، حالت تهوع و احساس ناخوشی همگانی است.
- درد شکمی: در بعضی از موارد، فرد ممکن است احساس درد یا ناراحتی در منطقه شکم داشته باشد.
- بروز بثورات در مناطقی که ممکن است غیرمعمول باشد، از جمله درون دهان، آلت تناسلی، گلو، بینی و مهبل.
- بروز بثورات در محل‌هایی که با استفاده از لباس پوشیده شده‌اند، مانند پشت، قفسه سینه، صورت، دست‌وپا.
- بروز بثورات در قالب پاپول‌ها که به‌تدریج به وزیکول و پوستول تبدیل می‌شوند و سپس به پوسته می‌پیوندند.
- بروز بثورات در قالب گروه‌های متعدد که در طول زمان می‌ترکند و در محل آن‌ها پوسته‌پوسته می‌شود.
- این نشانه‌ها معمولاً به‌طورکلی در بیماران با آبله‌مرغان دیده می‌شوند، اما می‌تواند در هر فردی به شکل متفاوتی ظاهر شود و بسته به شدت بیماری و وضعیت سلامتی فرد متغیر باشد.
عوارض احتمالی آبله‌مرغان
پیامدهای بعدی آبله‌مرغان می‌تواند متنوع باشد و بسته به‌شدت بیماری و وضعیت سلامتی فرد مختلف باشد. برخی از پیامدها و عوارض ممکن، شامل موارد زیر میباشد:
عفونت‌های ثانویهٔ باکتریایی: در برخی از موارد، بعد از بروز بثورات پوستی، ممکن است عفونت‌های باکتریایی رخ دهند که نیاز به درمان با آنتی‌بیوتیک دارند.
عفونت ویروسی چشم: بروز عفونت‌هایی مانند کراتیت (التهاب قرنیه) و (التهاب خارجی چشم) ممکن است اتفاق بیفتد و نیاز به درمان دارویی دارد.
زونا: افرادی که قبلاً آبله‌مرغان را ابتلا کرده‌اند، ممکن است در آینده با بروز زونا مواجه شوند که علائمی مانند درد شدید و بثورات در منطقه‌ای خاص از بدن را به همراه دارد.
عوارض نورولوژیک: در برخی از موارد، آبله‌مرغان می‌تواند به التهاب مغز (آنسفالیت)، التهاب مغزهای کوچک، نارسایی حرکتی و حسی، و دیگر عوارض نورولوژیک منجر شود.
عوارض پوستی: از جمله عوارض پوستی می‌توان به (تشکیل باز پوشیدگی پوست) و (تغییر رنگ پوست) اشاره کرد.
عوارض سیستمیک: مانند التهاب مغز، التهاب ریه، التهاب کبد، آنسفالیت، میوکاردیت (التهاب ماهیچه قلبی)، و عوارض دیگر سیستمیک ممکن است در برخی از افراد رخ دهد.
پیامدهای برای زنان باردار: اگر یک زن باردار آبله‌مرغان را تجربه کند، ممکن است به برخی عوارض مانند زایمان زودرس یا انتقال آبله‌مرغان به نوزاد در دوران نوزادی مبتلا شود.
زونا چیست
زونا یا هرپس زوستر، یک بیماری ویروسی است که اغلب با نام “آبله سیاه” نیز شناخته می‌شود. عامل این بیماری ویروس واریسلا زوستر است که همان ویروسی است که عفونت آبله‌مرغان را نیز ایجاد می‌کند، اما در مواردی که ویروس به شکل نهفته در سلول‌های عصبی بدن باقی‌مانده است، می‌تواند در دوران بعدی فعال شود و زونا را ایجاد کند.
نشانه‌های زونا عموماً شامل ظاهر بثورات در منطقه‌ای خاص از بدن است که عادتاً در یک نیمی از بدن تمرکز دارد. این بثورات به شکلی دردناک و خارش‌آور ظاهر می‌شوند و معمولاً در امتداد یک عصب خاص پخش می‌شوند. علاوه بر بثورات، بیمار ممکن است احساس درد، سوزش و حساسیت در منطقه‌ای که بثورات ظاهر شده‌اند داشته باشد. در موارد شدیدتر، ممکن است اعتیاد به نور (فوتو فوبی) یا درد شدید (نئورالژی) در امتداد عصب را تجربه کند.
درمان زونا اغلب شامل استفاده از داروهای ضدویروسی مانند آسیکلوویر یا والاسیکلوویر است که می‌تواند به کنترل علائم و کاهش مدت‌زمان بیماری کمک کند. همچنین، داروهای ضددرد و ضدالتهاب نیز برای کاهش درد و سوزش مورداستفاده قرار می‌گیرند. در مواردی که عفونت شدید باشد یا در افرادی که سیستم ایمنی ضعیف دارند، ممکن است لازم باشد درمان‌های اضافی مانند استفاده از کورتیکواستروئیدها یا داروهای آنتی‌هیستامین انجام شود.
ازآنجاکه زونا معمولاً به‌عنوان یک بیماری وابسته به سن شناخته می‌شود، واکسیناسیون در برخی از کشورها برای کاهش ابتلا به آن توصیه می‌شود، به‌خصوص برای افرادی که ۵۰ سال یا بالاتر هستند. همچنین، افرادی که سیستم ایمنی ضعیف دارند، مانند افرادی که پس از پیوند اعضاء انتقال یافته‌اند یا افرادی که داروهایی مانند استروئیدها یا شیمی‌درمانی مصرف می‌کنند، ممکن است در معرض خطر بیشتری قرار گیرند و باید با پزشک خود مشورت کنند.
درمان آبله‌مرغان در کودکان چیست؟
هدف درمان عمدتاً کاهش علائم و تلاش برای راحت کردن فرزند شما در زمانی است که سیستم ایمنی بدن با ویروس مقابله می‌کند.
کوتاه نگه‌داشتن ناخن‌ها: کوتاه نگه‌داشتن ناخن‌های کودک به جلوگیری از خراش عمیق کمک می‌کند.
بچه‌ها را راحت بپوشانید: از پارچه‌های خنک و صاف مانند پنبه استفاده کنید تا سرد یا بیش از حد گرم نشوند.
مقابله با تب: تب معمولاً با آبله‌مرغان رخ می‌دهد و ممکن است باعث شود کودک شما احساس ناراحتی و تحریک‌پذیری کند.
استفاده از گیاهان دارویی:
استفاده از گیاهان دارویی یکی از روش‌های معمول در طب سنتی برای درمان آبله‌مرغان است. برخی گیاهان دارویی خاص می‌توانند به‌عنوان ضدالتهاب، ضدباکتری، آرام‌بخش و تقویت‌کننده سیستم ایمنی بدن عمل کنند. در زیر، چند گیاه دارویی که به‌عنوان درمان آبله‌مرغان مورداستفاده قرار می‌گیرند، آمده است:
زنجبیل: زنجبیل دارای خواص ضدالتهابی و ضدباکتری است که می‌تواند به تسکین خارش و التهاب پوست مرتبط با آبله‌مرغان کمک کند. همچنین، مصرف زنجبیل می‌تواند سیستم ایمنی بدن را تقویت کرده و به بهبودی سریع‌تر بیماری کمک کند. معمولاً می‌توان زنجبیل را به‌صورت چای مصرف کرد یا از آن به‌عنوان افزودنی در غذاها استفاده کرد.
عناب: عناب دارای خواص ضدالتهابی و ضدباکتری است که می‌تواند به کاهش التهاب و خشکی پوست مرتبط با آبله‌مرغان کمک کند. همچنین، عناب می‌تواند به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کرده و به بهبودی علائم بیماری کمک کند. می‌توان عناب را به‌صورت چای یا سیراب مصرف کرد.
نعناع: نعناع دارای خواص ضدالتهابی و آرام‌بخش است که می‌تواند به تسکین خارش و التهاب پوست مرتبط با آبله‌مرغان کمک کند. مصرف چای نعناع یا استفاده از روغن نعناع بر روی پوست می‌تواند به تسکین علائم آبله‌مرغان کمک کند.
گل‌گاوزبان: گل‌گاوزبان دارای خواص ضدالتهابی و آرام‌بخش است که می‌تواند به تسکین خشکی و التهاب پوست مرتبط با آبله‌مرغان کمک کند. می‌توان گل‌گاوزبان را به‌صورت چای یا کمپرس استفاده کرد.
قبل از استفاده از هر گونه گیاه دارویی، مهم است که با یک پزشک یا گیاه‌پزشک مشورت کنید، به‌ویژه اگر داروهای دیگری مصرف می‌کنید یا شرایط پزشکی خاصی دارید. همچنین، برخی افراد ممکن است به برخی گیاهان دارویی حساسیت داشته باشند، بنابراین توصیه می‌شود قبل از استفاده، یک آزمایش حساسیت انجام دهند.
