هوالشافی
ابن بیطار
ضیاء الدّین ابو محمّد عبدالله احمد بن محمّد مالکی، مشهور به ابن بیطار، اواخر قرن ششم هجری قمری در مالقه ی اسپانیا متولّد شد و در سال 646 ه.ق از دنیا رفت. او تحصیلات عالیهاش را در اشبیایه به پایان رساند و در گیاه شناسی و دارو شناسی زیر نظر معلّمان برجسته تخصّص یافت
وی با همراهی و سرپرستی اساتیدش، گیاهان مناطق اطراف محلّ اقامتش را جمع آوری کرد و روی تک تک آنها تحقیقات متعدّدی را انجام میداد
او برای تحقیق بیشتر بعد از مدّتی شروع به سفر کرد و از مغرب (مراکش، الجزیره و تونس) و کشورهای یونان و روم و آسیای صغیر و سوریه، در مشرق دیدن کرد. وی در دمشق به همراه شاگردش ابن ابی اصبیعه مجموعههای زیادی از گیاهان را جمع آوری نمود و به واقع بزرگترین صاحب نظر در زمینه دانش گیاهان بود
او از سوریه به مصر بازگشت و توسّط سلطان ایّوبیان، ملک کامل، به عنوان مدیر اجرایی همه گیاه شناسان منصوب شد
ابن ابیطار در طیّ انجام مسئولیّتش از قاهره به چند سفر علمی رفت و اطّلاعات ارزشمندی جمع آوری کرد که او را قادر ساخت دو کتاب مهم بنویسد
کتاب اوّل «المغنی فی الادویه المفرده» بود که در آن گیاهان دارویی را متناسب با هر بیماری فهرست کرد و کتاب دیگر «الجامع» بود. اثر دیگر او رسالهای به نام «میزان الطبیب» در رژیمها و داروها، یک تک پژوهش در مورد لیمو بود
مشهورترین اثر او «الجامع المفردات و الادویه و الاغذیه» است که آن را در سال 646 ه.ق کامل کرد. او در اثرش بیش از 1400 نمونه دارویی را به صورت الفبایی فهرست کرد، که سیصد تای آنها برای اولین بار توسّط خود او فهرست شده بود
او این اثر را بر اساس مشاهدههای خود و نظرهای 150 نویسنده معتبر نوشت که شامل آثار دیسقوریس، جالینوس، رازی، ابن سینا، قافیقی و … بود
برگرفته از بولتن نمایشگاه گیاهان دارویی تهران – خرداد 91